قهوه، یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های جهان است که تنوع بسیاری در طعم و خصوصیات آن وجود دارد. یکی از عواملی که تأثیر زیادی بر طعم قهوه دارد، اسیدیته آن است. برخی از قهوه‌ها اسیدیته بیشتری نسبت به دیگر قهوه‌ها دارند و این امر می‌تواند به عوامل گوناگونی از جمله برشته کردن قهوه، اندازهٔ آسیاب قهوه، روش دم‌آوری قهوه و… بستگی داشته باشد.
در این مقاله، به بررسی دلایل علمی و فرآیندهایی که باعث اسیدیته بیشتر قهوه می‌شوند، خواهیم پرداخت.
اسیدی بودن قهوه به چه معناست ؟
استفاده از واژه “اسیدی” در مورد قهوه به معنای وجود اسیدهای آلی مانند اسید کلروژنیک، اسید لینولئیک و غیره است. این اسیدها به عنوان یک جزء اساسی از ترکیبات طعمی قهوه شناخته می‌شوند و تأثیر زیادی بر طعم و احساس کلی قهوه دارند.
قهوه‌های اسیدیته معمولاً دارای مشخصات زیر هستند:
1. طعم ترش: این نوع قهوه‌ها دارای طعم ترش و تا حدودی تلخی هستند که از اسیدهای طبیعی در دانه‌های قهوه ناشی می‌شود.
2. روشنی رنگ: اغلب قهوه‌های اسیدیته دارای رنگ روشن‌تری هستند.
3. عطر و طعم قوی: این نوع قهوه‌ها ممکن است دارای عطر و طعمی قوی باشند که به وجود اسیدهای طبیعی در آنها برمی‌گردد.
چه عواملی بر اسیدیته در قهوه تاثیر دارند؟
موارد زیر از عوامل تاثیرگذار در اسیدی‌بودن قهوه هستند که در ادامه به بررسی هر یک می‌پردازیم.
• برشته کردن قهوه
• اندازهٔ آسیاب قهوه
• روش دم‌آوری قهوه
• نوع قهوه
• افزودنی‌های خاص
برشته کردن قهوه
برشته کردن قهوه یکی از عوامل مهمی است که بر اسیدیته آن تأثیر می‌گذارد. هم مدت و هم دمای برشته کردن دانه‌ها در مقدار اسیدیته موثر است. دانه‌هایی که بیشتر برشته شده‌اند، مقدار کلروژنیک‌اسید در آنها کمتر است.
بنابراین، هرچه دانهٔ قهوه کمتر برشته شده باشد، اسیدیتهٔ بیشتری دارد و هرچه بیشتر برشته شود، اسیدیتهٔ آن کمتر می‌شود.
اندازهٔ آسیاب قهوه
اندازهٔ آسیاب قهوه هم در مقدار اسیدیته موثر است. هرچه قهوه ریزتر آسیاب شده باشد، اندازهٔ سطح تماس آن به نسبت حجم آن بیشتر است و هنگام دم کردن اسید بیشتری از آن خارج می‌شود.
در واقع، آسیاب ریزتر باعث می‌شود دانه‌های قهوه با سطح بیشتری به آب بیافتند، که این امر باعث افزایش تخریب اسیدهای طبیعی در قهوه و به دنبال آن افزایش اسیدیته آن می‌شود. بنابراین، آسیاب ریزتر برابر است با قهوهٔ اسیدی‌تر.
روش دم‌آوری قهوه
عامل موثر دیگر در اسیدیته قهوه، روش دم‌آوری است. تحقیقات نشان می‌دهد که قهوه‌هایی که سرد دم می‌شوند، اسیدیته کمتری نسبت به قهوه‌هایی که گرم دم‌شانده می‌شوند، دارند.
علاوه بر این، مدت زمان دم‌آوری هم در اسیدیته کلی مهم است. به این صورت که هرچه زمان دم‌آوری کوتاه‌تر باشد، اسیدیتهٔ قهوه بیشتر است، و اگر زمان دم‌آوری متوسط باشد، اسیدیته کمتر است. در نتیجه، مدت زمان دم‌آوری، به عنوان یک عامل مهم، می‌تواند به تعیین اسیدیته قهوه کمک کند.
نوع قهوه
نوع قهوه نیز از عوامل تأثیرگذار در اسیدیته آن است. به طور کلی، قهوه‌های آرابیکا اسیدیته بیشتری دارند نسبت به قهوه‌های روبوستا. این اسیدیته بیشتر در قهوه‌های آرابیکا به علت ترکیبات طبیعی مخصوص به آنها مانند اسید کلروژنیک و اسید لینولئیک است.
در عوض، قهوه‌های روبوستا که از نوع مختلفی از گیاه قهوه به نام کافیه است تهیه می‌شوند، معمولاً دارای اسیدیته کمتری هستند. بنابراین، نوع قهوه می‌تواند به طور مستقیم تأثیرگذار بر اسیدیته آن باشد.
چگونگی کنترل اسدیته قهوه
برای کنترل اسیدیته قهوه، می‌توانید از چند روش استفاده کنید:
1. انتخاب متناسب از بین انواع قهوه: برخی انواع قهوه‌ها از قبیل قهوه‌های تاریک دارای اسیدیته کمتری هستند.
2. منبع آب: استفاده از آب با کیفیت مناسب و دارای مقدار مناسبی از مواد معدنی می‌تواند تأثیر گذار باشد. آبی که حاوی اسیدهای طبیعی یا مواد جامد حل نشده (مثل کربنات کلسیم) است، ممکن است اسیدیته قهوه را افزایش دهد.
3. اضافه کردن شیر یا خامه: اضافه کردن شیر یا خامه به قهوه می‌تواند به کاهش اسیدیته آن کمک کند، زیرا چربی‌های موجود در شیر یا خامه می‌توانند اثر اسیدی را تعدیل کنند.
4. اضافه کردن نمک: اضافه کردن کمی نمک به قهوه می‌تواند اسیدیته آن را کاهش دهد. نمک به عنوان یک تنظیم‌کننده طعم در قهوه عمل می‌کند و می‌تواند اثر مثبتی بر اسیدیته آن داشته باشد.
با استفاده از ترکیب مختلف این روش‌ها، می‌توانید اسیدیته قهوه را به طور کامل کنترل کنید و آن را به سلیقه خود تنظیم کنید.
تاثیر اسیدیته قهوه در سلامتی
اسیدیته قهوه تأثیرات متنوعی بر سلامتی دارد:
1. افزایش اسیدهای معده: مصرف قهوه با اسیدیته بالا می‌تواند باعث تحریک مخاط معده شود و به افزایش اسیدهای معده منجر شود. این عامل ممکن است برای افرادی که مشکلات گوارشی دارند یا دچار زخم معده هستند مخصوصاً مضر باشد.
2. آسب به دندان‌ها: قهوه با اسیدیته بالا می‌تواند باعث آسیب دندان‌ها شود، زیرا اسیدیته می‌تواند باعث تخریب لایه‌های مینایی دندان شود و به تشکیل لکه‌های دندانی منجر شود.
3. اثر بر خواب و استرس: مصرف زیاد قهوه ممکن است باعث افزایش استرس و اختلال در خواب شود، زیرا قهوه حاوی کافئین است که ممکن است این تأثیرات را داشته باشد.
با این حال، برخی مطالعات نشان داده‌اند که قهوه می‌تواند اثرات مثبتی بر روی سلامتی داشته باشد، از جمله کاهش خطر برخی از بیماری‌های مزمن مانند بیماری پارکینسون و بیماری آلزایمر، افزایش انرژی و تمرکز، و حتی کاهش خطر بعضی از بیماری‌های قلبی و عروقی.
بنابراین، تأثیر اسیدیته قهوه بر سلامتی بستگی به میزان مصرف و وضعیت سلامت فرد دارد. افرادی که مشکلاتی مانند زخم معده یا حساسیت دندان دارند، باید مصرف قهوه با اسیدیته کمتر را در نظر بگیرند و از روش‌های کاهش اسیدیته قهوه استفاده کنند.
کلام آخر
تا اینجا گفتیم چرا برخی از قهوه ها اسیدی تر از بقیه هستند؟ عواملی از جمله: نوع قهوه، روش دم‌آوری قهوه، اندازهٔ آسیاب قهوه، برشته کردن قهوه و … تاثیرگذار در اسیدیته قهوه هستند.
انتخاب متناسب از بین انواع قهوه، استفاده از آب با کیفیت ، اضافه کردن شیر یا خامه، اضافه کردن نمک روش‌هایی هستند که اسیدیته قهوه را کاهش دهند.
